Akciğerler (İnsan Anatomisi): Resim, İşlev, Tanım, Koşullar

İçindekiler:

Akciğerler (İnsan Anatomisi): Resim, İşlev, Tanım, Koşullar
Akciğerler (İnsan Anatomisi): Resim, İşlev, Tanım, Koşullar
Anonim
İnsan Akciğerlerinin Resmi
İnsan Akciğerlerinin Resmi

Görüntü Kaynağı

Akciğerler, göğsün (göğüs) her iki tarafında bulunan süngerimsi, hava dolu bir çift organdır. Trakea (nefes borusu), solunan havayı bronş adı verilen boru şeklindeki dalları aracılığıyla akciğerlere iletir. Bronşlar daha sonra giderek daha küçük dallara (bronşiyoller) bölünür ve sonunda mikroskobik hale gelir.

Bronşiyoller sonunda alveol adı verilen mikroskobik hava kesecikleri kümeleriyle son bulur. Alveollerde havadaki oksijen kana emilir. Metabolizmanın atık ürünü olan karbondioksit, kandan alveollere gider ve burada nefesle dışarı verilir. Alveoller arasında, kan damarlarını ve alveolleri desteklemeye yardımcı olan hücreleri içeren interstisyum adı verilen ince bir hücre tabakası bulunur.

Akciğerler plevra adı verilen ince bir doku tabakasıyla kaplıdır. Aynı tür ince doku göğüs boşluğunun içini kaplar - plevra da denir. İnce bir sıvı tabakası, bir kayganlaştırıcı görevi görür ve akciğerler genişledikçe ve her nefeste büzülürken pürüzsüzce kaymasını sağlar.

Akciğer Koşulları

  • Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH): Akciğerlerdeki hasar, havayı dışarı üflemede güçlükle sonuçlanarak nefes darlığına neden olur. Sigara içmek KOAH'ın açık ara en yaygın nedenidir.
    • Amfizem: Genellikle sigara içmenin neden olduğu bir KOAH şeklidir. Akciğerlerin hava keseleri (alveoller) arasındaki kırılgan duvarlar hasar görür, havayı akciğerlerde hapseder ve nefes almayı zorlaştırır.
    • Kronik bronşit: Genellikle sigara içmenin neden olduğu, tekrarlayan, sık öksürük nöbetleri. Bu KOAH formunda nefes almak da zorlaşır.
  • Pnömoni: Bir veya iki akciğerde enfeksiyon. Bakteriler, özellikle Streptococcus pneumoniae en yaygın nedendir, ancak pnömoniye bir virüs de neden olabilir.
  • Astım: Akciğerlerin hava yolları (bronşlar) iltihaplanır ve spazm oluşturarak nefes darlığına ve hırıltılı solunuma neden olur. Alerjiler, viral enfeksiyonlar veya hava kirliliği genellikle astım semptomlarını tetikler.
  • Akut bronşit: Genellikle bir virüsün neden olduğu, akciğerlerin büyük hava yollarının (bronşlar) enfeksiyonu. Akut bronşitin ana semptomu öksürüktür.
  • Pulmoner fibroz: Bir interstisyel akciğer hastalığı şekli. İnterstisyum (hava kesecikleri arasındaki duvarlar) yaralanır, akciğerleri sertleştirir ve nefes darlığına neden olur.
  • Sarkoidoz: Küçük iltihap alanları vücuttaki tüm organları etkileyebilir ve çoğu zaman akciğerler etkilenir. Semptomlar genellikle hafiftir; sarkoidoz genellikle başka nedenlerle röntgen çekildiğinde bulunur.
  • Obezite hipoventilasyon sendromu: Fazla kilo, nefes alırken göğsün genişlemesini zorlaştırır. Bu, uzun süreli solunum sorunlarına yol açabilir.
  • Plevral efüzyon: Sıvı, akciğer ile göğüs duvarının içi (plevral boşluk) arasındaki normalde küçük boşlukta birikir. Büyükse, plevral efüzyonlar solunumla ilgili sorunlara neden olabilir.
  • Plörezi: Solunum sırasında sıklıkla ağrıya neden olan akciğer zarının (plevra) iltihabı. Otoimmün durumlar, enfeksiyonlar veya pulmoner emboli plöreziye neden olabilir.
  • Bronşektazi: Hava yolları (bronşlar) iltihaplanır ve genellikle tekrarlayan enfeksiyonlardan sonra anormal şekilde genişler. Çok miktarda mukus içeren öksürük, bronşektazinin ana semptomudur.
  • Lenfanjioleiomyomatozis (LAM): Akciğerlerde kistlerin oluştuğu ve amfizeme benzer solunum sorunlarına neden olduğu nadir bir durum. LAM neredeyse yalnızca doğurganlık çağındaki kadınlarda görülür.
  • Kistik fibroz: Mukusun hava yollarından kolayca temizlenmediği genetik bir durum. Aşırı mukus, yaşam boyunca tekrarlayan bronşit ve zatürre ataklarına neden olur.
  • İnterstisyel akciğer hastalığı: İnterstisyumun (hava kesecikleri arasındaki astar) hastalıklı hale geldiği bir dizi durum. İşlem durdurulamazsa, interstisyumun fibrozu (yara izi) eninde sonunda ortaya çıkar.
  • Akciğer kanseri: Kanser, akciğerin neredeyse her bölümünü etkileyebilir. Çoğu akciğer kanserine sigara neden olur.
  • Tüberküloz: Mycobacterium tuberculosis bakterisinin neden olduğu yavaş ilerleyen bir pnömoni. Kronik öksürük, ateş, kilo kaybı ve gece terlemeleri tüberkülozun yaygın belirtileridir.
  • Akut solunum sıkıntısı sendromu (ARDS): Ciddi bir hastalığın neden olduğu akciğerlerde ciddi, ani yaralanma. Akciğerler iyileşene kadar hayatta kalmak için genellikle mekanik ventilasyon ile yaşam desteği gerekir.
  • Coccidioidomycosis: ABD'nin güneybatısındaki toprakta bulunan bir mantar olan Coccidioides'in neden olduğu bir zatürreedir. Çoğu insan hiçbir belirti göstermez veya tamamen iyileşen grip benzeri bir hastalık yaşamaz.
  • Histoplazmoz: Doğu ve orta ABD'de toprakta bulunan bir mantar olan Histoplasma capsulatum'un solunmasından kaynaklanan bir enfeksiyon. Çoğu Histoplazma pnömonisi hafiftir ve yalnızca kısa süreli öksürük ve grip benzeri semptomlara neden olur.
  • Aşırı duyarlılık pnömonisi (alerjik alveolit): Solunan toz ve diğer maddeler akciğerlerde alerjik reaksiyona neden olur. Bu genellikle çiftçilerde veya kuru, tozlu bitki materyali ile çalışan diğer kişilerde görülür.
  • Grip (grip): Bir veya daha fazla grip virüsünün bulaşması, bir hafta veya daha uzun süren ateş, vücut ağrıları ve öksürüğe neden olur. Grip, özellikle tıbbi sorunları olan yaşlı insanlarda hayatı tehdit eden zatürreye ilerleyebilir.
  • Mezotelyoma: En sık akciğerler olmak üzere vücudun çeşitli organlarını kaplayan hücrelerden oluşan nadir bir kanser türü. Mezotelyoma asbeste maruz kaldıktan birkaç on yıl sonra ortaya çıkma eğilimindedir.
  • Boğmaca (boğmaca): Bordetella pertussis tarafından solunum yollarının (bronşlar) son derece bulaşıcı bir enfeksiyonu ve kalıcı öksürüğe neden olur. Boğmacayı önlemek için ergenler ve yetişkinler için bir güçlendirici aşı (Tdap) önerilir.
  • Pulmoner hipertansiyon: Birçok durum, kalpten akciğerlere giden atardamarlarda yüksek tansiyona neden olabilir. Herhangi bir neden belirlenemezse, duruma idiyopatik pulmoner arteriyel hipertansiyon denir.
  • Akciğer embolisi: Bir kan pıhtısı (genellikle bacaktaki bir damardan) kopabilir ve kalbe gidebilir ve pıhtıyı (embolus) akciğerlere pompalar. Ani nefes darlığı pulmoner embolinin en yaygın belirtisidir.
  • Şiddetli akut solunum sendromu (SARS): İlk olarak 2002'de Asya'da keşfedilen belirli bir virüsün neden olduğu ciddi bir pnömoni. Dünya çapındaki önleme tedbirlerinin ABD'de ölüme neden olmayan SARS'ı kontrol ettiği görülüyor.
  • SARS-CoV-2/COVID-19: 2019'da dünya çapında bir pandemiye yol açan koronavirüs, her iki akciğeri de etkileyen, onları sıvıyla dolduran ve nefes almayı zorlaştıran zatürreye yol açabilir. COVID-19, uzun süreli akciğer hasarına ve akut solunum sıkıntısı sendromu gibi diğer solunum rahatsızlıklarına yol açabilir.
  • Pnömotoraks: Göğüste hava; hava akciğerin etrafındaki alana (plevral boşluk) anormal bir şekilde girdiğinde ortaya çıkar. Pnömotoraks bir yaralanmadan kaynaklanabilir veya kendiliğinden olabilir.

Akciğer Testleri

  • Göğüs Röntgeni: Akciğer sorunları için en yaygın ilk test röntgendir. Göğüsteki havayı veya sıvıyı, akciğerdeki sıvıyı, zatürreyi, kitleleri, yabancı cisimleri ve diğer sorunları tanımlayabilir.
  • Bilgisayarlı tomografi (CT taraması): Bir CT taraması, akciğerlerin ve yakındaki yapıların ayrıntılı resimlerini yapmak için X-ışınları ve bir bilgisayar kullanır.
  • Solunum fonksiyon testleri (SFT'ler): Akciğerlerin ne kadar iyi çalıştığını değerlendirmek için bir dizi test. Akciğer kapasitesi, güçlü bir şekilde nefes verme yeteneği ve akciğerler ile kan arasında hava transfer etme yeteneği genellikle test edilir.
  • Spirometri: PFT'lerin bir kısmı ne kadar hızlı ve ne kadar hava soluyabileceğinizi ölçer.
  • Balgam kültürü: Akciğerlerden öksüren mukus kültürü bazen zatürre veya bronşitten sorumlu organizmayı tanımlayabilir.
  • Balgam sitolojisi: Balgamın mikroskop altında anormal hücreler için incelenmesi, akciğer kanseri ve diğer durumların teşhisine yardımcı olabilir.
  • Akciğer biyopsisi: Bronkoskopi veya ameliyat yoluyla akciğerlerden küçük bir doku parçası alınır. Biyopsi yapılan dokuyu mikroskop altında incelemek akciğer rahatsızlıklarının teşhisine yardımcı olabilir.
  • Esnek bronkoskopi: Bir endoskop (ucunda ışıklı bir kamera bulunan esnek tüp) burun veya ağızdan hava yollarına (bronşlar) geçirilir. Bir doktor bronkoskopi sırasında biyopsi veya kültür için numune alabilir.
  • Sert bronkoskopi: Ağızdan akciğerlerin hava yollarına sert bir metal tüp sokulur. Rijit bronkoskopi genellikle esnek bronkoskopiden daha etkilidir, ancak genel (toplam) anestezi gerektirir.
  • Manyetik rezonans görüntüleme (MRI taraması): Bir MRI tarayıcısı, göğüs içindeki yapıların yüksek çözünürlüklü görüntülerini oluşturmak için manyetik alanda radyo dalgaları kullanır.

Akciğer Tedavileri

  • Torakotomi: Göğüs duvarına (toraks) giren bir ameliyat. Bazı ciddi akciğer rahatsızlıklarını tedavi etmek veya akciğer biyopsisi almak için torakotomi yapılabilir.
  • Video yardımlı torakoskopik cerrahi (VATS): Endoskop (ucunda kamera bulunan esnek tüp) kullanılarak daha az invaziv göğüs duvarı ameliyatı. VATS, çeşitli akciğer rahatsızlıklarını tedavi etmek veya teşhis etmek için kullanılabilir.
  • Göğüs tüpü (torakostomi): Akciğer çevresindeki sıvıyı veya havayı boş altmak için göğüs duvarındaki bir kesiden bir tüp yerleştirilir.
  • Pleurosentez: Akciğer çevresindeki sıvıyı boş altmak için göğüs boşluğuna bir iğne yerleştirilir. Nedeni belirlemek için genellikle bir örnek incelenir.
  • Antibiyotikler: Bakterileri öldüren ilaçlar çoğu zatürre vakasını tedavi etmek için kullanılır. Antibiyotikler virüslere karşı etkili değildir.
  • Antiviral ilaçlar: Grip semptomları başladıktan hemen sonra kullanıldığında, antiviral ilaçlar gribin şiddetini az altabilir. Antiviral ilaçlar viral bronşite karşı etkili değildir.
  • Bronkodilatörler: Solunan ilaçlar solunum yollarının (bronşlar) genişlemesine yardımcı olabilir. Bu, astımı veya KOAH'ı olan kişilerde hırıltıyı ve nefes darlığını az altabilir.
  • Kortikosteroidler: İnhale veya oral steroidler, astım veya KOAH'ta iltihabı az altabilir ve semptomları iyileştirebilir. Steroidler ayrıca inflamasyonun neden olduğu daha az görülen akciğer rahatsızlıklarını tedavi etmek için de kullanılabilir.
  • Mekanik ventilasyon: Şiddetli akciğer hastalığı nöbetleri olan kişiler, solunuma yardımcı olması için ventilatör adı verilen bir makineye ihtiyaç duyabilir. Ventilatör, ağza veya boyuna yerleştirilen bir tüp aracılığıyla havayı pompalar.
  • Sürekli pozitif hava yolu basıncı (CPAP): Bir makine tarafından maske aracılığıyla uygulanan hava basıncı, hava yollarını açık tutar. Geceleri uyku apnesini tedavi etmek için kullanılır, ancak aynı zamanda KOAH'lı bazı kişiler için de faydalıdır.
  • Akciğer nakli: Hastalıklı akciğerlerin cerrahi olarak çıkarılması ve organ donör akciğerleri ile değiştirilmesi. Şiddetli KOAH, pulmoner hipertansiyon ve pulmoner fibroz bazen akciğer nakli ile tedavi edilir.
  • Akciğer rezeksiyonu: Akciğerin hastalıklı bir kısmı ameliyatla çıkarılır. Çoğu zaman, akciğer kanserini tedavi etmek için akciğer rezeksiyonu kullanılır.
  • Vazodilatörler: Bazı pulmoner hipertansiyon türleri olan kişiler, akciğerlerindeki basıncı düşürmek için uzun süreli ilaçlara ihtiyaç duyabilir. Çoğu zaman, bunlar damarlara sürekli infüzyon yoluyla alınmalıdır.
  • Kemoterapi ve radyasyon tedavisi: Akciğer kanseri genellikle ameliyatla tedavi edilemez. Kemoterapi ve radyasyon tedavisi, semptomları iyileştirmeye yardımcı olabilir ve bazen akciğer kanseri ile yaşamı uzatabilir.

Önerilen:

Ilginç makaleler
Konjestif Kalp Yetmezliği: Belirtileri, Nedenleri, Tedavisi, Türleri, Aşamaları
Devamını oku

Konjestif Kalp Yetmezliği: Belirtileri, Nedenleri, Tedavisi, Türleri, Aşamaları

Kalp yetmezliği yaklaşık 6 milyon Amerikalıyı etkiliyor. Her yıl yaklaşık 670.000 kişiye kalp yetmezliği teşhisi konuyor. 65 yaşından büyüklerin hastaneye gitmesinin ana nedeni budur. Kalp Yetmezliği Nedir? Kalp yetmezliği, kalbin çalışmayı bıraktığı anlamına gelmez.

5 Crohn Hastalığı Türleri: İleokolit, Jejunoileitis ve Daha Fazlası
Devamını oku

5 Crohn Hastalığı Türleri: İleokolit, Jejunoileitis ve Daha Fazlası

Crohn hastalığı, inflamatuar bağırsak hastalıkları (IBD'ler) olarak bilinen bir grup rahatsızlığın parçasıdır. Crohn hastalığının beş ana türü vardır ve her biri kendi semptomlarına sahiptir. Doktorlar, her türü gastrointestinal sisteminizdeki (GI yolu) iltihaplanma konumuna göre tanımlar:

Multipl Miyelom - Belirtileri, Nedenleri, Aşamaları, Temel Bilgiler
Devamını oku

Multipl Miyelom - Belirtileri, Nedenleri, Aşamaları, Temel Bilgiler

Multipl miyelom bir tür kan kanseridir. Kemik iliğinizde, kemiklerin içindeki süngerimsi dokuda başlar. Vücudunuzun plazma hücreleri adı verilen belirli bir tür de dahil olmak üzere kan hücrelerini ürettiği yer burasıdır. Bu hücreler kontrol dışı büyüyebilir ve kemik iliğinizdeki normal, sağlıklı hücreleri dışarıda bırakabilir.